Σήμερα, Τετάρτη 25 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η Ημερίδα «ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΕΝΑΕΡΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Γεωπολιτικές, Τεχνολογικές και Νομικές Διαστάσεις της χρήσης τους» (ή πιο γνωστά στον κόσμο drones) στο Αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου. Την ημερίδα διοργάνωσε η Ακαδημία Στρατηγικών Αναλύσεων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα ζητήματα Στρατηγικής και Ασφάλειας.
Η ημερίδα είχε σκοπό να παρουσιάσει τα εν χρήσει και υπό ανάπτυξη ΜΕΕΣ και τα χαρακτηριστικά τους, να περιγράψει το νομικό πλαίσιο της χρήσης τους και τα συναφή θέματα που προκύπτουν και να παρουσιάσει επίσης τις στρατιωτικές και μη στρατιωτικές εφαρμογές των ΜΕΕΣ και τις προοπτικές χρήσης τους στο μέλλον, τόσο στο επιχειρησιακό περιβάλλον όσο και σε μη στρατιωτικούς τομείς δραστηριοτήτων. Στόχος της ημερίδας ήταν να φέρει σε επαφή με τα ΜΕΕΣ ειδικούς του στρατιωτικού και μη στρατιωτικού χώρου, οργανισμών, υπηρεσιών, βιομηχανίας, πανεπιστημίων κι ερευνητικών κέντρων.
Η ημερίδα οργανώθηκε σε τρεις ενότητες με τα εξής γενικά θέματα:
-
Στρατιωτικές και μη στρατιωτικές χρήσεις των ΜΕΕΣ
-
Τεχνολογικές εξελίξεις- Ερευνητικά έργα ανάπτυξης ΜΕΕΣ
-
Πεδία εφαρμογής κι επιχειρησιακής αξιοποίησης των ΜΕΕΣ
Η ημερίδα είχε μεγάλη επιτυχία και ιδιαίτερο ενδιαφέρον με μεγάλη προσέλευση κοινού κυρίως από τις ένοπλες δυνάμεις και του επιστημονικού χώρου της χώρας μας. Οι ομιλητές που πήραν μέρος στην Ημερίδα ήταν από διαφορετικούς κλάδους και όλοι αναγνωρισμένοι στο χώρο τους.
Ένας από τους κύριους ομιλητές ήταν και ο Δρ Σπύρος Κατσούλας με την παρουσίαση “Τα ΜΕΕΣ και ο Κίνδυνος Τακτικοποίησης της Στρατηγικής”
Ο Σπύρος Κατσούλας είναι Διδάκτωρ Στρατηγικής του University of Reading, με τίτλο διατριβής: “The Guardian’s Dilemma: The role of the United States in Greek-Turkish relations”. Απόφοιτος του τμήματος Διεθνών & Ευρωπαικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, κάτοχος μεταπτυχιακού War Studies από το Kings College του Λονδίνου και υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ). Από το 2013 συνεργάτης ερευνητής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου, όπου είναι επικεφαλής της Ομάδας Στρατιωτικής Ιστορίας και ερευνητής στο Κέντρο Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών (ΚΕΜΜΙΣ). Διδάσκων Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικής στη Σχολή Εθνικής Άμυνας (Σ.ΕΘ.Α) από τον Σεπτέμβριο του 2015. Είναι επίσης ενεργό μέλος της Ακαδημίας Στρατηγικών Αναλύσεων.
K. Κατσούλα θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για την έρευνα που έχετε κάνει στο διδακτορικό σας και πως αυτή συνδέεται με την Ημερίδα σήμερα.
Η έρευνα που έχω κάνει στο διδακτορικό μου συνδέεται ίσως με ένα περίπλοκο τρόπο. Το διδακτορικό μου ήταν για τον ρόλο των ΗΠΑ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις οπότε μπορεί να πει κανείς ότι η έρευνα μου έχει βάση την ιστορία. Για να καταλάβεις το σήμερα αλλά και το αύριο που πιθανόν τα Μη Επανδρωμένα Εναέρια Συστήματα θα παίζουν σημαντικό ρόλο πρέπει να έχεις πολύ καλή γνώση και της ιστορίας και της στρατηγικής οπότε έτσι θεωρώ ότι συνδέονται.
Με αφορμή τα τελευταία γεγονότα και στο Παρίσι αλλά και στη Συρία γενικότερα πως πιστεύετε ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα drones στην καταπολέμηση του ISIS και της τρομοκρατίας γενικά; Όπως αναφέρατε κι εσείς στην αρχή της ομιλίας σας εκτός από την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους από την Τουρκία υπήρχε και κατάρριψη ρωσικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους στα σύνορα Τουρκιάς-Συρίας που δεν έγινε τόσο γνωστό στον κόσμο. Βέβαια αν και ρωσικής κατασκευής η Μόσχα αρνείται ότι είναι δικό της. Γνωρίζετε εσείς περιπτώσεις που είτε το ISIS είτε οι εχθροί του έχουν χρησιμοποιήσει drones στο μεταξύ τους πόλεμο;
Σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία με τη χρήση ενός μόνο τακτικού μέσου. Αυτό που ήθελα κι εγώ να επισημάνω στην εισήγηση μου σήμερα είναι ότι απαιτείται μια ολοκληρωμένη στρατηγική, μέρος της οποίας φυσικά είναι και η χρήση των Μη Επανδρωμένων Εναέριων Συστημάτων, των drones. Αυτό που συμβαίνει όταν υπάρχει μια τέτοιου είδους καινοτομία, μια τέτοιου είδους τεχνολογική ανακάλυψη αργά ή γρήγορα υπάρχει ένα αντιστάθμισμα. Συγκεκριμένα το ISIS έχει ήδη βρει τρόπους να αντισταθμίσει το τεχνολογικό πλεονέκτημα των δυτικών δυνάμεων. Για παράδειγμα για να χρησιμοποιήσεις ουσιαστικά ένα drone για να συλλέξεις πληροφορίες στο έδαφος δεν παύει να χρειάζεσαι και πληροφοριοδότες και ανθρώπους που θα σου παρέχουν τις κατάλληλες πληροφορίες είτε ντόπιους είτε ανθρώπους εμπιστοσύνης. Οπότε αυτό που συνήθως συμβαίνει είναι το ISIS στοχεύει πρώτα σε αυτούς τους ανθρώπους και όχι απευθείας στο drone κι έτσι σπάει ο κρίκος της πληροφοριοδότησης. Μια αγγλική έκφραση που χρησιμοποιείται συχνά για τα drones είναι το “κουρεύουν το γρασίδι”. Φανταστείτε πχ να είστε στη Νέα Υόρκη και να προσπαθείτε να βρείτε ταξί αλλά να μην έχει από πάνω το σήμα, να μην είναι κίτρινο μάλλον να είναι όλο το ίδιο. Αυτό καλύπτεται από τα drones, βλέπουν πχ που κάνουν συχνές στάσεις τα οχήματα, ένα ταξί θα έκανε συχνές στάσεις στο μετρό και γενικά σε κεντρικά σημεία. Για αντιστάθμισμα λοιπόν πχ οι τρομοκράτες σταματάνε τις συχνές στάσεις και τις συγκεντρώσεις σε μέρη ύποπτα οπότε καταπολεμούν το τεχνολογικό πλεονέκτημα της Δύσης.
Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν στη φάση της έρευνας και της ανάπτυξης διάφορα ΜΕΣ. Γνωρίζετε κάποια συγκεκριμένη έρευνα εσείς που διεξάγεται αυτή τη στιγμή και ίσως υπάρχουν κάποιες σημαντικές εξελίξεις που θα έπρεπε να μάθει το κοινό;
Δεν γνωρίζω ακριβώς εγώ αλλά αργότερα στην ημερίδα θα παρουσιαστεί το Vellerofontis, το ελληνικό πρόγραμμα UAV της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Αυτό που έχει σημασία είναι να γίνει σωστή στρατηγική αξιοποίηση αυτού του τακτικού μέσου.
Τα Μη Επανδρωμένα Εναέρια Συστήματα δεν είναι πλήρως αυτόματα αλλά έχουν πάντοτε έναν χειριστή (pilot) υπεύθυνο για την πτήση τους, τι τεχνολογικές γνώσεις θεωρητικές και πρακτικές χρειάζεται κάποιος τέτοιος χειριστής;
Δεν είναι ένας χειριστής αλλά είναι μια ομάδα περίπου 180 ανθρώπων και εκτός από την καλή χρήση τέτοιων συστημάτων έχει σημασία να υπάρχει συνεργασία που να συνδέει τι εικόνες λαμβάνουν, τι πληροφορίες και τι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν. Το τακτικό αυτό επίπεδο πρέπει να συνδέεται με το επιχειρησιακό και στρατηγικό. Αυτό είναι το πιο σημαντικό και όχι οι αυτονόητες γνώσεις που θα έχει ο χειριστής
Το SecNews ευχαριστούν τον κ. Σπύρο Κατσούλα για το χρόνο του και την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε στο site μας.
Για όποιον δεν είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει την Ημερίδα θα δημοσιευθούν τα πρακτικά στην ιστοσελίδα της ΑΣΑ http://www.acastran.org/
Εδώ μπορείτε να δείτε ένα κομμάτι από τη συνέντευξη του κ. Κατσούλα:
[su_youtube_advanced url=”https://www.youtube.com/watch?v=Ugc3bkg2ozM&feature=youtu.be”]
