Στα πλαίσια της πανδημίας του COVID-19, έχει αυξηθεί σε σημαντικό βαθμό η παραπληροφόρηση σχετικά με την θεραπεία και το εμβόλιο του ιού. Κάποιες από τις ψευδείς ειδήσεις που ακούγονται έντονα είναι ότι οι πύργοι κινητής τηλεφωνίας 5G τροφοδοτούν τον Κορωνοϊό και ότι η κατανάλωση λευκαντικού ή η έγχυση ακτίνων UV μπορούν να θεραπεύσουν τους ασθενείς από τον ιό. Πολλοί θεωρούν πως αυτά τα σενάρια προετοιμάζουν το έδαφος για μία ακόμα μεγαλύτερη παραπληροφόρηση που θα λάβει χώρα όταν διατεθεί στο κοινό ένα αποτελεσματικό εμβόλιο για τον COVID-19. Έτσι, θα ενταθούν οι θεωρίες συνωμοσίας και η προπαγάνδα που έχουν ως στόχο να πείσουν τους ανθρώπους ότι το εμβόλιο αποτελεί μία απειλή και όχι ένα θαύμα που σώζει τη ζωή. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που θα μπορούσαν να εντείνουν την παραπληροφόρηση για τον COVID-19.
- Λόγω του ότι είναι αναγκαίο να βρεθεί μία άμεση λύση για την πανδημία, οποιοδήποτε ελπιδοφόρο εμβόλιο για τον COVID-19 είναι πιθανό να εντοπιστεί γρήγορα μέσω της διαδικασίας δοκιμών και έγκρισης. Μπορεί να μην περάσει μέσα από μακροχρόνιες κλινικές δοκιμές και προσεκτικές μελέτες, όπως γίνεται με άλλα φάρμακα. Αυτό θα μπορούσε να δώσει πάτημα σε ακτιβιστές που στρέφονται κατά των εμβολίων, να ισχυριστούν ότι το εμβόλιο είναι επικίνδυνο, δημιουργώντας έτσι εκτεταμένες και αβάσιμες ανησυχίες.
- Εάν αναπτυχθεί κάποιο εμβόλιο, είναι πολύ πιθανό κορυφαίοι οργανισμοί υγείας, όπως το Ίδρυμα Bill και Melinda Gates ή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, να αναλάβουν την παραγωγή ή τη διανομή του. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, οι ακτιβιστές που στρέφονται κατά των εμβολίων, θα έχουν άφθονο υλικό για να τους δυσφημίσουν. Άλλωστε, έχουν ήδη στοχοποιήσει τον Gates, διαρρέοντας αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας που ισχυρίζονται ότι προσπαθεί να επωφεληθεί από τον ιό. Αυτά τα σενάρια θα ενισχυθούν, ενώ θα ενταθούν οι προσπάθειες για δυσφήμιση των κορυφαίων ερευνητικών προσπαθειών για την αντιμετώπιση των ιών, καθώς πλησιάζει το εμβόλιο.
- Εάν ένα εμβόλιο για τον COVID-19 εγκριθεί για ευρεία χρήση, μπορεί να απαιτείται από τους ανθρώπους να το κάνουν προκειμένου να τους επιτραπεί να πετάξουν με ορισμένες αεροπορικές εταιρείες, να παρακολουθήσουν ορισμένα εκπαιδευτικά προγράμματα ή να εισέλθουν σε κάποιες επιχειρήσεις.
Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός υπήρξε ένα ιδιαίτερα ισχυρό σημείο αναφοράς για ακτιβιστές που στρέφονται κατά των εμβολίων. Για να δοθεί μία απάντηση στις υπάρχουσες ανησυχίες, ερωτήθηκαν οι Neil Johnson και Rhys Leahy, δύο ερευνητές του George Washington University. Μία έρευνα που διεξήγαγαν για το διαδικτυακό κίνημα κατά των εμβολίων, δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature”. Η έρευνα αυτή, η οποία αφορούσε συζητήσεις που έλαβαν χώρα στο Facebook σχετικά με τα εμβόλια, κατά τη διάρκεια της επιδημίας της ιλαράς του 2019, διαπίστωσε ότι υπήρχε τεράστιος αριθμός κινημάτων κατά των εμβολίων, ενώ οι σελίδες που σχετίζονταν με αυτά τα κινήματα, αναπτύσσονταν με γρήγορους ρυθμούς. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι σελίδες του Facebook που στρέφονται κατά των εμβολίων, αντιμετωπίζουν την αντίσταση στο εμβόλιο ως ένα είδος πολιτικής εκστρατείας, ενώ χρησιμοποιούν διάφορα μηνύματα για να προσεγγίσουν και να χειραγωγήσουν άτομα.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί θα έκαναν χωρίς δεύτερη σκέψη εμβόλιο για τον COVID-19, εάν ήταν διαθέσιμο σήμερα. Ακόμα και πολιτικοί που ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στα εμβόλια, στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένου του Ντόναλντ Τραμπ, υποστηρίζουν τώρα την ανάπτυξη ενός εμβολίου που μπορεί να εξαλείψει την ασθένεια. Επιπλέον, ορισμένοι εμπειρογνώμονες του τομέα της δημόσιας υγείας επεσήμαναν πως η πίεση που ασκείται από το κοινό για την αντιμετώπιση της πανδημίας και την επιστροφή στην κανονικότητα, μπορεί να εξουδετερώσει τον ακτιβισμό κατά των εμβολίων.
Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι ένα εμβόλιο για τον COVID-19 θα γίνει ευρέως αποδεκτό. Επομένως, θα πρέπει να τεθούν άμεσα ορισμένες ισχυρές βάσεις. Οργανισμοί, όπως τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και ο ΠΟΥ, πρέπει να αναλάβουν δράση ώστε να μην υπάρχει παραφιλολογία γύρω από την ανάπτυξη εμβολίων. Αντίστοιχα, οι εταιρείες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη την απειλή της παραπληροφόρησης σχετικά με τα εμβόλια και να αφιερώσουν τεράστιους πόρους για να σταματήσουν τη διάδοσή της. Για να επιτευχθεί ανάκαμψη μετά την πανδημία και για να καταπολεμηθεί η παραπληροφόρηση, θα πρέπει να δραστηριοποιηθούν κινήματα υπέρ των εμβολίων, λαμβάνοντας υπόψη ότι εκατομμύρια ζωές και πολλές οικονομικές δραστηριότητες εξαρτώνται από την ανάπτυξη ενός σωτήριου εμβολίου.
