Από το Revolut έως το TransferWise, κινούνται οι επιτυχημένες ιστορίες ευρωπαϊκών startup επιχειρήσεων που φαίνονται να αντικατοπτρίζουν ένα υγιές πνεύμα καινοτομίας στην ήπειρο. Ωστόσο, η έρευνα από τη συμβουλευτική εταιρεία McKinsey δείχνει ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να τα πάει πολύ καλύτερα.
Ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για την τεχνολογία σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι σε υψηλό επίπεδο, με 23 δισεκατομμύρια δολάρια να επενδύθηκαν πέρυσι, η έκθεση δείχνει ότι δεν δίνεται αρκετή προσοχή σε τομείς καινοτομίας που μπορούν να οδηγήσουν σε πραγματική ανάπτυξη – ειδικότερα τεχνολογία αιχμής και ψηφιοποίηση.
Ο Klemens Hjartar, ανώτερος συνεργάτης της McKinsey, δήλωσε στο ZDNet ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες τείνουν να επενδύουν σε ενσώματα περιουσιακά στοιχεία όπως μηχανές και κτίρια, ίσως ως κληρονομιά της ισχυρής θέσης της ηπείρου στη μεταποιητική βιομηχανία.
“Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε ότι τα άυλα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα δεδομένα και το λογισμικό, είναι οι πραγματικές επενδύσεις που θα θέσουν την Ευρώπη στο μέτωπο του επόμενου κύματος καινοτομίας”, ανέφερε.
Το λογισμικό και τα δεδομένα, αλλά και η τεχνητή νοημοσύνη, το IoT, το blockchain, η κβαντική υπολογιστική ή η συνθετική βιολογία: όλες αυτές οι ψηφιακές ευκαιρίες θα μπορούσαν να δώσουν στην Ευρώπη ένα επιπλέον ποσοστό της αύξησης της παραγωγικότητας, σύμφωνα με τους αναλυτές της McKinsey.
Ωστόσο, η ήπειρος επενδύει 1,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ σε σχέση με τις ΗΠΑ στην έρευνα και την ανάπτυξη (R&D) για τα βασικά αυτά περιουσιακά στοιχεία.
Δεν συμβαίνει αυτό το πρόβλημα στο επίπεδο της κυβέρνησης. Η Ευρώπη έχει το μεγαλύτερο μέρος των δημόσιων δαπανών στο R&D. “Οι startup επιχειρήσεις μας, ωστόσο, έχουν πολύ μικρότερο μερίδιο στις δαπάνες στο R&D”, δήλωσε ο Hjartar. Το μερίδιο της Ευρώπης στον τομέα του R&D στο λογισμικό και στις υπηρεσίες πληροφορικής είναι περίπου το 8% του συνόλου. “Ωστόσο, το R&D είναι αυτό που μας οδηγεί στην επόμενη φάση της καινοτομίας“, είπε.
Οι ιδιωτικές επενδύσεις στην Ευρώπη ανέρχονται στο 19% του παγκόσμιου συνόλου, πολύ πίσω από την Κίνα στο 24% και στις ΗΠΑ στο 28%. Το αποτέλεσμα είναι, προφανώς, ότι και οι δύο χώρες βρίσκονται πολύ μπροστά από την ήπειρο όταν πρόκειται για την καινοτομία και την επιτυχή ψηφιακή μεταμόρφωση.
Εκτός από την έλλειψη χρηματοδότησης, αυτό οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι η Ευρώπη αποτελείται από πολλές χωριστές χώρες και ότι παρά τις προσπάθειές της να δημιουργήσει μια ενιαία αγορά, ο κατακερματισμός εξακολουθεί να αποτελεί μέρος της ταυτότητάς της.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι startup επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν την πρόκληση να αναπτυχθούν σε μια ήπειρο που έχει διαφορετικούς εθνικούς κανονισμούς και δομές – ένα έργο πολύ πιο πολύπλοκο από ό, τι σε μεγάλες ομοιογενείς αγορές όπως η Κίνα ή οι ΗΠΑ.
Έτσι, τα τελευταία 20 χρόνια, το μερίδιο των ευρωπαϊκών “σούπερ σταρ” επιχειρήσεων – το 10% των εταιρειών με ετήσια έσοδα άνω των 1 δισ. Δολ. – έχει μειωθεί στο ήμισυ.
Όμως, ενώ οι επιπτώσεις του κατακερματισμού είναι εμφανείς, εξήγησε ο Hjartar, η Ευρώπη θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις εθνικές της διαφορές για να τις χρησιμοποιήσει ως δύναμη.
“Έχουμε τσέπες ηγετών απλωμένες σε όλη την ήπειρο”, είπε. “Έχουμε 5,7 εκατομμύρια προγραμματιστές λογισμικού – που συγκρίνεται με 4,4 εκατομμύρια στις ΗΠΑ. Έχουμε όλα τα δομικά στοιχεία για να πετύχουμε, αλλά τώρα το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι να τα συνδέσουμε μαζί με ένα φιλόδοξο όραμα”.
Τελικά, συνέχισε, η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει στη δικαιολογία ότι αποτελείται από διάφορες διαφορετικές χώρες για να δικαιολογήσει την κατάσταση. Το πραγματικό θέμα που διακυβεύεται είναι ότι χρειάζεται μια νέα νοοτροπία προσανατολισμένη στην καινοτομία.
Αλλά για να ξανακερδίσει την θέση της, η Ευρώπη θα πρέπει να επιδείξει μια βαθύτερη αλλαγή στη νοοτροπία. “Ερχόμαστε από μια θέση ισχύος, αλλά τώρα πρέπει να είμαστε πολύ πιο τολμηροί και φιλόδοξοι”, δήλωσε ο Hjartar.
