Οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν πολλούς πλανήτες καθημερινά, οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αστέρια έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Αλλά το καλοκαίρι του 2022, ομάδες που εργάζονταν στον δορυφόρο Transiting Exoplanet Survey Satellite της NASA, βρήκαν μερικούς ιδιαίτερα ενδιαφέροντες πλανήτες σε τροχιά στις κατοικήσιμες ζώνες των μητρικών αστεριών τους, γνωστούς ως υπερ-Γαίες.
Δείτε επίσης: Πώς σχηματίζονται οι πλανήτες; Ένα «μωρό Δίας» δίνει νέες ενδείξεις
Ένας από τους πλανήτες, είναι 30 τοις εκατό μεγαλύτερος από τη Γη και περιστρέφεται γύρω από το αστέρι του σε λιγότερο από τρεις ημέρες. Ένας άλλος είναι 70 τοις εκατό μεγαλύτερος από τη Γη και ίσως φιλοξενεί έναν βαθύ ωκεανό. Αυτοί οι δύο εξωπλανήτες ονομάζονται υπερ-Γαίες και έχουν μεγαλύτερη μάζα από τη Γη, αλλά μικρότεροι από γίγαντες όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.
Η Γη εξακολουθεί να είναι το μόνο μέρος στο σύμπαν που οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι υπάρχει ζωή. Φαίνεται λοιπόν λογικό να εστιάζουν την αναζήτηση ζωής σε πλανήτες με ιδιότητες κοντά σε αυτές της Γης. Όμως η έρευνα έδειξε ότι η καλύτερη ευκαιρία που έχουν οι αστρονόμοι να βρουν ζωή σε άλλο πλανήτη είναι πιθανό να είναι σε μια υπερ-Γη παρόμοια με αυτές που βρέθηκαν πρόσφατα.
Οι περισσότερες υπερ-Γαίες περιφέρονται γύρω από ψυχρούς νάνους αστέρες, οι οποίοι έχουν μικρότερη μάζα και ζουν πολύ περισσότερο από τον ήλιο. Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι υπάρχουν δεκάδες δισεκατομμύρια υπερ-Γαίες σε κατοικήσιμες ζώνες όπου μπορεί να υπάρχει υγρό στοιχείο στον Γαλαξία μας. Δεδομένου ότι όλη η ζωή στη Γη χρησιμοποιεί νερό, το νερό θεωρείται κρίσιμο για την κατοικησιμότητα ενός πλανήτη.
Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις, περίπου το ένα τρίτο όλων των εξωπλανητών είναι υπερ-Γαίες, καθιστώντας τους τον πιο κοινό τύπο εξωπλανήτη στον Γαλαξία μας. Ο πλησιέστερος απέχει μόλις έξι έτη φωτός από τη Γη.
Δείτε ακόμα: NASA: Έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από 5.000 εξωπλανήτες
Ένας άλλος λόγος που οι υπερ-Γη είναι ιδανικοί στόχοι στην αναζήτηση της ζωής είναι ότι είναι πολύ πιο εύκολο να εντοπιστούν και να μελετηθούν από πλανήτες στο μέγεθος της Γης. Υπάρχουν δύο μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι αστρονόμοι για να ανιχνεύσουν εξωπλανήτες. Ο ένας είναι η αναζήτηση της βαρυτικής επίδρασης ενός πλανήτη στο μητρικό του άστρο και ο άλλος ψάχνει για σύντομη μείωση του φωτός ενός αστεριού καθώς ο πλανήτης περνά από μπροστά του. Και οι δύο αυτές μέθοδοι ανίχνευσης είναι ευκολότερες με έναν μεγαλύτερο πλανήτη.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η Γη δεν είναι ο καλύτερος από όλους τους πιθανούς πλανήτες για κατοίκηση.
Λόγω της τεκτονικής δραστηριότητας της Γης και των αλλαγών στη φωτεινότητα του ήλιου, το κλίμα έχει μετατραπεί με την πάροδο του χρόνου από πολύ θερμό σε πολύ ψυχρό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η Γη ήταν ακατοίκητη για τους ανθρώπους και άλλα μεγαλύτερα πλάσματα για το μεγαλύτερο μέρος των 4,5 δισεκατομμυρίων ετών της. Οι προσομοιώσεις υποδηλώνουν ότι η μακροπρόθεσμη κατοικιμότητα της Γης δεν ήταν αναπόφευκτη, αλλά ήταν θέμα τύχης.
Οι ερευνητές έχουν καταλήξει σε μια λίστα με τα χαρακτηριστικά που κάνουν έναν πλανήτη πολύ ευνοϊκό για ζωή. Οι μεγαλύτεροι πλανήτες είναι πιο πιθανό να είναι γεωλογικά ενεργοί, ένα χαρακτηριστικό που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα προωθούσε τη βιολογική εξέλιξη. Έτσι, ο πιο κατοικήσιμος πλανήτης θα είχε περίπου διπλάσια μάζα από τη Γη και θα ήταν μεταξύ 20 και 30 τοις εκατό μεγαλύτερος σε όγκο. Θα έχει επίσης ωκεανούς που είναι αρκετά ρηχοί ώστε το φως να διεγείρει τη ζωή μέχρι τον πυθμένα της θάλασσας και μέση θερμοκρασία 25 βαθμούς Κελσίου. Θα είχε μια ατμόσφαιρα παχύτερη από αυτή της Γης που θα λειτουργούσε ως μονωτική κουβέρτα. Τέλος, ένας τέτοιος πλανήτης θα περιφερόταν γύρω από ένα αστέρι παλαιότερο από τον ήλιο και θα είχε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο που προστατεύει από την κοσμική ακτινοβολία. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτά τα χαρακτηριστικά σε συνδυασμό θα έκαναν έναν πλανήτη εξαιρετικά κατοικήσιμο.
Δείτε επίσης: Ερευνητές έψαξαν για εξωγήινους σε 144 εξωπλανήτες και δισεκατομμύρια αστέρια
Εξ ορισμού, οι υπερ-Γαίες έχουν πολλά από τα χαρακτηριστικά ενός κατοικήσιμου πλανήτη. Μέχρι σήμερα, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει δύο δωδεκάδες εξωπλανήτες που είναι θεωρητικά πιο κατοικήσιμοι από τη Γη.
Πρόσφατα, υπήρξε μια συναρπαστική προσθήκη στον κατάλογο των κατοικήσιμων πλανητών. Οι αστρονόμοι έχουν αρχίσει να ανακαλύπτουν εξωπλανήτες που έχουν εκτιναχθεί από τα αστρικά τους συστήματα και θα μπορούσαν να υπάρχουν δισεκατομμύρια από αυτούς που περιφέρονται στον Γαλαξία μας. Εάν μια υπερ-Γη εκτιναχθεί από το αστρικό της σύστημα και έχει πυκνή ατμόσφαιρα και υδάτινη επιφάνεια, θα μπορούσε να διατηρήσει τη ζωή για δεκάδες δισεκατομμύρια χρόνια, πολύ περισσότερο από ό,τι η ζωή στη Γη θα μπορούσε να διατηρηθεί πριν πεθάνει ο ήλιος.
