Πριν από πολύ πολύ καιρό, ένα ψάρι πέθανε, θάφτηκε σε ιζήματα και τελικά έγινε απολίθωμα. Σήμερα, 319 εκατομμύρια χρόνια αργότερα, αποτελεί το επίκεντρο μιας μελέτης που αποκαλύπτει ότι το συγκεκριμένο απολίθωμα είναι το παλαιότερο παράδειγμα ενός καλά διατηρημένου εγκεφάλου σπονδυλωτών.
Ο Rodrigo Figueroa, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ήταν επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature την Τετάρτη. Το μικρό ψάρι που βρέθηκε και εξετάστηκε είναι το Coccocephalus wildi, ένα είδος ψαριού “ray-finned“. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν ψάρια, όπως ο ξιφίας και η πέστροφα. Είναι μια ποικιλόμορφη ομάδα που αποτελείται από περίπου 30.000 είδη.
Δείτε επίσης: Βρέθηκε απολίθωμα καρδιάς 380 εκατομμυρίων ετών
“Αυτό το απροσδόκητο εύρημα ενός τρισδιάστατα διατηρημένου εγκεφάλου σπονδυλωτών μας δίνει μια εκπληκτική εικόνα της νευρικής ανατομίας των ray-finned ψαριών“, δήλωσε ο παλαιοντολόγος Sam Giles. “Μας δείχνει ένα πιο περίπλοκο μοτίβο εξέλιξης του εγκεφάλου από ό,τι προτείνεται από τα ζωντανά είδη, επιτρέποντάς μας να προσδιορίσουμε καλύτερα πώς και πότε εξελίχθηκαν τα σημερινά οστεώδη ψάρια“. Ο Giles είναι συν-συγγραφέας της μελέτης.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια μη επεμβατική αξονική τομογραφία για να κοιτάξουν μέσα στο κρανίο χωρίς να καταστρέψουν το απολίθωμα. Βρήκαν έναν εγκέφαλο και κρανιακά νεύρα που είχαν μήκος περίπου μια ίντσα (2,5 εκατοστά). Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένα πυκνό ορυκτό αντικατέστησε τον εγκέφαλο και τα νεύρα, διατηρώντας το σε εξαιρετική κατάσταση και με εξαιρετική λεπτομέρεια.
Δείτε επίσης: Βρέθηκε απολίθωμα δεινοσαύρου που σκοτώθηκε από τον “φονικό” αστεροειδή
Τα περισσότερα από τα απολιθώματα ζώων στις συλλογές των μουσείων σχηματίστηκαν από σκληρά μέρη του σώματος όπως οστά, δόντια και κοχύλια. Η διατήρηση μαλακών ιστών όπως ο εγκέφαλος είναι πολύ πιο σπάνιο φαινόμενο. Οι ερευνητές μπόρεσαν να συγκρίνουν τη δομή του αρχαίου εγκεφάλου με τα “σύγχρονα” ζώα. Όλα τα σημερινά ψάρια αυτού του είδους έχουν εγκεφάλους που διπλώνουν προς τα έξω καθώς αναπτύσσονται στο έμβρυο. Ο εγκέφαλος του Coccocephalus, ωστόσο, διπλώνει προς τα μέσα. Αυτή η γνώση βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το χρονοδιάγραμμα της εξέλιξης του εγκεφάλου σε αυτά τα ψάρια.
Ο Giles είπε ότι ο εγκέφαλος του Coccocephalus wildi μοιάζει με εκείνους που βρίσκονται στα paddlefish και στους οξύρρυγχους, που θεωρούνται “πρωτόγονα” ψάρια.
Δείτε επίσης: Δεινόσαυροι: Ο αστεροειδής έπεσε την άνοιξη σώζοντας τα θηλαστικά
Το απολίθωμα βρέθηκε αρχικά σε ανθρακωρυχείο στην Αγγλία πριν από έναν αιώνα. “Με την ευρεία διαθεσιμότητα των σύγχρονων τεχνικών απεικόνισης, δεν θα εκπλαγώ αν διαπιστώσουμε ότι οι απολιθωμένοι εγκέφαλοι και άλλα μαλακά μέρη είναι πολύ πιο κοινά από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένων”, δήλωσε ο Figueroa. “Από εδώ και στο εξής, η ερευνητική μας ομάδα και άλλοι θα εξετάζουν τα απολιθωμένα κεφάλια ψαριών με μια νέα και διαφορετική προοπτική“.
Τα απολιθώματα μας προσφέρουν ένα παράθυρο σε ένα μακρινό παρελθόν. Χάρη στη συνεχή μελέτη τους και την έρευνά τους από επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, μπορούμε πλέον να κατανοήσουμε καλύτερα πώς ήταν η ζωή στη Γη πριν από εκατοντάδες χιλιάδες – αν όχι εκατομμύρια – χρόνια!
Πηγή: www.cnet.com